RİTALİN NEDİR? NE İÇİN KULLANILIR? YAN ETKİLERİ NELERDİR?

Ritalin nedir?

Ritalin, etken maddesi metilfenidat hidroklorür olan bir dengeleyici ilaçtır. 30 tane beyaz renkli yuvarlak şekilli çentikli tablet halinde ambalaj içerisinde sunulan bir ilaçtır.

Psikologlar, Ritalin reçete olarak yazamaz ve öneremez ama psikolog desteği alıyorsanız ilaç kullandığınızı hastanın söylemesi tedavi açısından olumlu olmaktadır. İlacı kullanan hasta, tedavisine ek olarak online psikolog desteğine başvurulabilir, psikolog ile ilerleyen tedavi sürecinde ilaç daha etkili olmaktadır. Hastada oluşan yan etkide hastanın online psikiyatrist veya çok ciddi bir yan etkide yakın bir hastanın acil birimine danışması gereklidir.

Ritalin ne için kullanılır?

Ritalin birçok nöropsikolojik rahatsızlıkların tedavilerinde kullanılabilir, bunları şu şekilde sıralayabilir. Konsantrasyon bozukluğu, odaklanma problemleri, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, aşırı hareketlilik, çalma bozukluğu (kleptomani), saç yolma rahatsızlığı (trikotillomani) gibi dürtü kontrol bozuklukları, gündüz aşırı uyuma problemleri, kronik yorgunluk sendromu ve narkolepsi.

Ritalin’in en güzel kullanım özelliği rahatsızlığın tipine göre tam tersi etkiyi yaratabiliyor oluşudur. Örneğin, hiperaktiviteyi düşürürken, kronik yorgunluk sendromunda tam tersi hareketliliğe çevirebilir. Bu özelliğinden dolayı ilacın bir tür dengeleyici olduğu söylenmektedir.

Ritalin nasıl kullanılır?

Psikiyatri hekiminiz size verdiği dozda Ritalin almalısınız. Psikiyatrist talimatlarına dikkatle uymalısınız. Talimat verilen dozu aşmayınız. İlacı düzenli ve kesinlikle doktorunuzun söylediği şekilde almaya devam etmelisiniz. Bu şekilde ilacı kullanmanız halinde ilaçtan elde edilecek en iyi verimi almanızı sağlayacaktır ve yan etki riskini en aza indirmektedir. Doktorunuzun verdiğinden fazla gün ve doz Ritalin almayınız. Psikiyatri hekimine sormadan aniden bırakmayınız. Hekiminiz nasıl ve ne zaman bırakacağınızı size söyleyecektir.

Çocuklar için; doktor günlük çocuğun ihtiyacı kadar tablet verecektir. Çoğunlukla başlangıç olarak düşük doz verilmektedir. Bu dozda genellikle gün içerisinde bir veya iki defa kullanılan 5 mg’dır. Bu doz iyileşme etkisi gözükünceye kadar yavaş yavaş artırılır.

Yetişkin hastalar için (18 yaş ve üstü uyku nöbeti tedavisi için): Doktor hastaya tedavisinin gidişatına göre ve başlangıç için tam olarak gün içerisinde kaç tablet kullanması gerektiğini söyleyecektir. Çoğunlukla kullanılan gün içerisinde kullanılması önerilen doz 20 veya 30 mg’dır, fakat bazı hastalar hastalığının hangi aşamada olduğuna bağlı bu dozdan daha azına veya daha yüksek doza ihtiyaç duyabilir.

Çocuklarda ve yetişkinlerde kullanılması önerilen en yüksek gün içerisinde belirli aralıklarla kullanılacak doz 60 mg’dır.

Ritalin faydaları?

Ritalin, merkezi sinir sistemini uyaran bir faydaya sahip kırmızı reçete ile hastalara verilen ilaçtır. Etken maddesi metilfenidat hidroklorür, beyindeki sinir hücreleri arasındaki mesajların iletiminden sorumlu olan nörotransmiterlerden dopamin ve noradrenalin’in vücuttaki seviyesini artırmada faydaya sahip olan bir ilaçtır. Hemde HIV’le ilgili bilişsel rahatsızlıkların tedavisi amacıyla ve kanser hastalarında tedaviye bağlı oluşan ağrıların dindirilmesi amacıyla da kullanılabilmektedir.

Bu rahatsızlıklara sahip olan hastaların ilaç tedavisine ek psikolog ve ya online psikolog desteği de almaları tedavide iyileşme süresini ve hızını arttırmaktadır. Ritalin tek başına yeterli gelmemektedir psikiyatrist gözetiminde ve online psikolog desteği alarak tedavi sürecine başlanması hastalığın gidişatında büyük ilerlemeler göstermektedir. Hastanın tedavi süreci için psikolog ve psikiyatri uzmanları ile görüşme durumunda olmak tedavinin ilerlemesi büyük gelişme taşımaktadır.

Ritalin yan etkileri?

Bütün ilaçlarda olduğu gibi, Ritalin içeriğinde bulunan maddelere de duyarlı olan kişilerde yan etkiler olabilir. Olası yan etkilerin çoğunluğu hafif ve orta şiddette gözükür. Genellikle yan etkiler birkaç günlük tedavi sonrasında yok olur.

Önemli olan bir durum ise, çoğunlukla bu ilaç dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklara sıklıkla reçete edilmektedir. Bu sebepten ötürü yan etkilerinden çocukların anne ve babaları haklı olarak endişe duymaktadırlar. Bu ilacın en yaygın yan etkilerini şu şekilde sayabiliriz. İştahsızlık, bağımlı olma durumu, aşırı öfke sorunları, deride soyulma, kızarıklık gibi çeşitli problemler, fiziksel nöbetler geçirme durumu, baş ağrısı ve uykusuzluk sorunları, kasılma, kramp gibi kas problemleri, çeşitli tiklerin meydana gelmesi, kalp ritminde düzensizlik gibi kalp ritim problemleri,  sanrı, hezeyan halüsinasyon, hayal görme, intihar düşünceleri veya eğilimi, büyümenin durması veya büyüme sırasında oluşabilecek olumsuz etki

Bu yan etkiler, ilacı kullanan hastaların çok azında gözükmektedir. Bu sebepten ötürü hekimin yapacağı test ve sorularla ilaç kullanımına hastanın uygunluk durumunu değerlendirecektir. Kalp problemi olan hastalarda bu yan etkiler ölümle sonuçlanacak kadar tehlikeli olabilmektedir bu yüzden bu gibi rahatsızlığı olan hastaların hekimin düzenli kontrolünden geçmesi gerekmektedir.

Ritalin hakkında Sık Sorulan Sorular

·         Ritalin kullananlarda tikler meydana gelir mi?

Bazı hastalarda uyarıcı ilaç tedavisi sonrası tikler oluşabilmektedir fakat bazı hastalarda uyarıcı ilaç kullanımı esnasında tiklerde düzelme gözükebilir. Bununla beraber çok sayıda tikleri var olan hastalar içi uyarıcı ilaç kullanımı sonrası oluşan tiklerinin şiddetine bağlı olarak farklı ilaçların denenmesi düşünülebilir.

·         Ritalin başka ilaçlarla beraber kullanılması tehlikeli olur mu?

Tüm ilaçlar farklı diğer bir ilaçla beraber kullanıldığında daha tehlikeli yan etkileri var olabilir. Bu sebepten ötürü mümkün olduğu kadar fazla ilaç kullanımından hastalar kaçınılmalıdır. Ritalin diğer ilaçlara göre daha az yan etki gösteren bir ilaç olmasına rağmen tedavisi esnasında da diğer ilaçlarla birlikte kullanımına dikkat edilmesi gerekilmektedir.

·          Ritalin tedavisi ne kadar sürer?

Bazı hastalarda ilaç tedavisi uzun yıllar devam etmesine gerek duyulurken bazı hastalarda ise ilk doktor değerlendirmesi sonrasında ilaç kesilebilir.